مسجد شیخ زاید مسجدی در شهر ابوظبی، کشور امارات است. این مسجد بعد از مسجد الحرام و مسجد النبی سومین مسجد بزرگ جهان است و یکی از نقاط دیدنی امارات متحده عربی به شمار میآید.
نام این مسجد از شیخ زاید بن سلطان آل نهیان گرفته شدهاست که بنیانگذار و نخستین رئیس کشور امارات بوده و در همین مسجد دفن شدهاست. او در ۲۰ رمضان ۱۴۲۵ ه. ق (۴ نوامبر ۲۰۰۴ میلادی) درگذشت و قبر وی در سمت شمال مسجد واقع شدهاست این مسجد به طور رسمی در ماه رمضان در سال ۲۰۰۷ میلادی گشوده شد.
این مسجد در منطقهای بزرگ میان دو پل «مصفح» و «مقطع» در مدخل جزیرهٔ أبوظبی قرار دارد. اگرچه ورود به مسجد برای نامسلمانان در امارات ممنوع است ولی این مسجد برای امکان بازدید گردشگران یک استثناء است.
روزانه دهها زن غربی از مسجد شیخ زاید آل نهیان ابوظبی به عنوان سومین مسجد بزرگ پس از حرمین شریفین، بازدید میکنند که با توجه به اینکه این مسجد به روی غیرمسلمانان باز است، آنها هم به احترام مکان معنوی مسلمانان با پوششهای اسلامی یعنی یک عبای بلند مشکی و پوشش سر وارد این مسجد میشوند.
هزینهٔ ساخت این مسجد (دو میلیارد و ۱۶۷) میلیون درهم امارتی بودهاست. اولین نماز در مسجد نماز عید قربان (عید الأضحی)، سال ۱۴۲۸ هجری قمری برابر با ماه دسامبر ۲۰۰۷ میلادی برگزار شد که هنوز اعمال بناء مسجد بطور کامل پایان نیافته بود. مساحت اجمالی مسجد (۴۱۲٬۲۲) متر مربع است،
به غیر از دریاچههای اطراف خارجی مسجد. مسجد شیخ زاید، سومین مسجد جهان است از ناحیهٔ مساحت، ودهمین مسجد جهان از لحاظ حجم وبزرگی مسجد. در سال ۱۹۹۶ میلادی، بفرمان شیخ زاید بن سلطان آل نهیان حاکم وقت امارت ابوظبی دستور بنا این مسجد صادر شد. مسجد روی تپه أی بهارتفاع ۹ متر از سطح زمین بنا شدهاست.
وزن قبهٔ اصلی هزار تن است، و از زخارف و گچبری عجین شده با ألیاف نباتی که از شاه کارهای فنانین و اساتید مراکشی است و مخصوصاً برای مسجد تهیه وتصمیم شده ساخته شدهاست، باضافهٔ آیاتی از قرآن مجید بر روی دیوارهای آن حک شده، وقبهٔ اصلی مسجد را تزیین نمودهاست. عدد گنبدهای مسجد (۵۷) گنبد میباشند که به حجمهای مختلف ومتفاوت است و بر سر رواقها خارجی، ومداخل اصلی وجانبی قرار دارند، تماماً با رخام و مرمر سفید واعمال گچبری بسیار زیبایی پوشاندهاست، گنبد مسجد شیخ زاید در ابوظبی، یکی از بزرگترین گنبدهای موجود در جهان شناخته شد.
تصنیف بزرگی مسجد از لحاظ عمرانی در شمار دهمین مسجد جهان اسلامی آمده است، ظرفیت مسجد ۴۰۹۶۰ هزار نفر نماز گذار در یک وقت میباشد. همچنین از معالم جاذبهای مسجد وجود چهار مناره که أرتفاع هر مناره (۱۰۶) متر است، ودر چهار رکن از صحن خارجی مسجد قرار دارد و بر زیبایی مسجد افزودهاست.
پهنای (قالیچه) «سجاده» قاعهی اصلی مسجد (۷۱۱۹) متر مربع است، و یکی از بزرگترین سجادههای جهان است، این قالیچه یکی از شاهکارهای مصمم بزرگ ایرانی (علی خلیقی) است، در این قالیچه ۳۵ تن پشم و پنبه و ابریشم به کار رفتهاست. در ساخت این سجاده ۱۲۰۰ نفر از حرفیین از نیشابور شرکت داشته أند. این فرش بزرگ به دست هنرمندان ایرانی برای مسجد شیخ زاید بافته شدهاست. همچنین معاون شهردار ابوظبی بیان نمودهاست که گنبد مسجد شیخ زاید در ابوظبی، یکی از بزرگترین گنبدهای موجود در جهان شناخته شدهاست. این گنبد (قبه) ۸۳ متر ارتفاع و ۳۲٫۸ متر قطر داخلی و با ۴۲ مترقطر خارجی دارد و وزن این گنبد به بیش از یک هزار تن میرسد.