این کارشناس مذهبی در اولین شب قدر رمضان ۱۴۳۸ به نیازهای مردم در این شب‌ها و شروط فراهم شدن این نیازها اشاره کرد و گفت: «ما در این شب‌های قدر هم نیاز داریم واقعاً بخشیده بشویم و اگر بخشیده بشویم واقعاً تغییری در زندگی‌مان پدید می‌آید. اگر بخشیده بشویم تجربه خوب معنوی پیدا خواهیم کرد که همیشه دوست داریم آن تجربه را ادامه بدهیم.»
وی افزود: «وقتی کسی بخشیده شدن را تجربه کرد، وقتی کسی نزدیک شدن به خدا را تجربه کرد، حس زیبایی از آن تجربه پیدا خواهد کرد که دیگر نمی‌تواند خدا را رها کند، دیگر نمی‌تواند از آن فاصله بگیرد، خدا کند در یک لحظه و در لحظات فراوان تجربه معنوی مورد بخشش قرار گرفتن تجربه معنوی به خدا نزدیک شدن را حس کنیم و واقعاً بخواهیم تغییر و قدرت متفاوت شدن در زندگی‌مان را با عفو خدا حس کنیم و این شیرینی عفو خدا برای ما لذت‌بخش خواهد بود.»
حجت الاسلام پناهیان در ادامه تصریح کرد: «نیاز دیگری که در شب‌های قدر داریم این است که دعاهای ما مستجاب شود، حاجت‌ها برآورده شود، گره‌هایی از کارمان باز شود. مؤمنان تا دعا نکنند گره‌های کار آنها باز نمی‌شود، اما غیرمؤمنان هم بدون اینکه دعا کنند گره‌های آنها باز می‌شود؛ چرا؟ به دلیل اینکه حاجت‌های ما و گرفتاری‌های ما هر کدام بهانه‌هایی است برای ارتباط ما با خدا ما، به خاطر بهانه‌های خودمان به خانه‌های خدا کشیده می‌شویم.»
این واعظ و سخنران برجسته مذهبی با اشاره به چهارمین نیاز مسلمانان، سخنان خود را این‌گونه پِی گرفت: «نیاز چهارمی که ما داریم این است که روز قیامت هم وضعمان بهبود پیدا کند. خوش به سعادت کسی که از الان اشک می‌ریزد؛ برای قیامت خودش.
دست و قدم کسی را باید بوسه زد که از حالا اشک می‌ریزد؛ آنقدر عاقل و بلندنظر است که می‌تواند برای شب اول قبر خود اشک بریزد، برای لحظه حساب و کتاب خودش، برای جهنم و بهشت خودش و از همه این‌ها خوشبخت‌تر کسی است که می‌تواند برای جای خودش در بهشت اشک بریزد.»
پناهیان در همین رابطه حدیثی از امام صادق(علیه‌السلام) ذکر کرد: « (فَتَنافَسُوا فی الدَّرَجات[۱] )، بروید به دنبال اینکه درجه خودتان را در بهشت بالا ببرید.» او افزود: «خوش به سعادت کسی که بالاترین حاجت‌ها در دلش هست و آنهایی که بالاترین حاجات در دلشان وجود دارد، کمترین حاجات را هم از خدا می‌خواهند و آدم‌های مغروری نیستند. اولیای خدا از جهنم گریه می‌کنند، با اینکه آنها بالاترین درجات را در بهشت می‌خواهند، اولیای خدا تقاضای تغییر می‌کنند. امام سجاد (علیه‌السلام) می‌فرماید: (أَخْرِجْ حُبَّ الدُّنْیَا مِنْ قَلْبِی[۲] ) خدایا محبت دنیا رو از دلم خارج کن.»
حجت‌الاسلام پناهیان در ادامه روایتی از رسول‌الله (صلی‌الله‌علیه‌وآله) نقل کرده و بیان داشت: آقایی خدمت پیامبر آمد و گفت یا رسول‌الله تا از پیش شما می‌روم دلم برای‌تان تنگ می‌شود. آقا فرمودند: من هستم، هر موقع دل‌ات برای من تنگ شد نزد من بیا. یک بار آمد نزد رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و سیر آقا را زیارت کرد، رفت و برگشت و شدیداً گریه و رسول خدا را نگاه می‌کرد. رسول خدا فرمود: چرا گریه می‌کنی؟ گفت: دلم برای شما تنگ شد و یاد چیزی افتادم که بغض گلویم را گرفته و دارم دِق می‌کنم. حضرت فرمود: چه شده؟ گفت: یا رسول‌الله! آن دنیا دیگر این‌گونه نیست که من راحت بیایم شما را ببینم. شما را کجا می‌برند و من را کجا؛ آنجا دل‌ام برای شما تنگ می‌شود چه کار کنم؟ آقا رسول‌الله نگاه‌اش کرد و جوابی نداد. در همان حال آیه‌ای نازل شد: (پیامبرِ من به او بگو تو آدم خوبی باشی، روز قیامت با من خواهی بود[۳] ) و پیامبر خدا این مژده را به او داد و مرد بسیار خوشحال شد.»
سخنران شب نوزدهم ماه مبارک رمضان در مصلای تهران، در ادامه مباحث قبلی افزود: «یکی از رموز رسیدن به این نیازها احساس بی‌کسی کردن، احساس تنهایی است. احساس این را داشته باشیم که به غیر از خدا کسی را نداریم، اگرچه سنگین‌ترین گناه‌ها را مرتکب شده باشیم.»
او در ادامه بیان داشت: «این احساس را با فکر خودت پیدا کن و این احساس را اولین بار که تجربه خواهی کرد لحظه جان دادن است که اطرافیان هم به تو نگاه می‌کنند و می‌گویند: دیگر کاری از دست ما بر نمی‌آید. دیگر آن وقت خیلی دیر است که بگویی: (إِلَهِی وَ رَبِّی مَنْ لِی غَیْرُکَ [۴] ). در آن زمان دیگر فرصت تقرب، مغفرت، برآورده شدن دعاها و درست کردن قیامت را پیدا نمی‌کنی.»
پناهیان در جمع انبوهی از عزاداران امیرالمومنین، علی (علیه‌السلام) در رابطه با جمع شدن مردم در این شب‌ها گفت: «ما اینجا دور هم جمع شدیم، برای اینکه گفتند: (اگر مؤمنین در جایی همه با هم دعا کنند خدا دعایشان را رد نمی‌کند.)»
وی در توضیح زیباترین نماز نیز افزود: «زیباترین نماز شب نزد پروردگار، نمازی است که زوج جوانی یکدیگر را برای نماز شب بیدار کنند و هر کدام در گوشه‌ای از خانه به پروردگار خود بگویند که خدایا من جز تو کسی را ندارم.»
این معلم دین و اخلاق شرط استجابت دعا را تنها شدن، پناه بردن به خدا و حس پناهجویی دانست: «این حس تنها شدن در قرآن در سوره توبه و آیه توبه و قصه توبه آمده است. سه نفر که تنبل و تن پرور بودند در جنگ تبوک شرکت نکردند. پیامبر اکرم بعد از اینکه با اصحاب از جنگ برگشتند این سه نفر آمدند نزد پیامبر که آقا ببخشید که ما نیامدیم. رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله نگاهی به آنها کرد و آنها را تحویل نگرفت، مؤمنین همه به رسول خدا نگاه کردند و آنان را تحویل نگرفتند، خانواده آنها هم متوجه شدند و آنها را تحویل نگرفتند. خدا در قرآن فرمود: «وَعَلَی الثَّلَاثَةِ الَّذِینَ خُلِّفُوا حَتَّیٰ إِذَا ضَاقَتْ عَلَیْهِمُ الْأَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ» (زمین با این بزرگی برای آنها تنگ شد. [۵] ) (اولین مرحله تنهایی). همه با هم به کوه رفتند. همسر یکی از آنها آمد نزد پیامبر و گفت: شوهر من سن بالایی دارد و نمی‌تواند برای خود غذا درست کند، فقط شما به بنده اجازه بدهید برای او غذا ببرم ولی با او حرف نمی‌زنم. رسول خدا فرمود: اشکالی ندارد. (مرحله دوم تنهایی)
پناهیان مرحله سوم تنهایی را نیز این‌گونه تشریح کرد: «به بیابان رفتند و سه نفری پیش هم گریه می‌کردند. بعد از مدتی به یکدیگر گفتند که ما داریم به هم روحیه می‌دهیم. سپس تصمیم گرفتند که هر کدام به تنهایی در گوشه‌ای گریه کنند. «وَضَاقَتْ عَلَیْهِمْ أَنفُسُهُمْ» این حس برای آنها پدید آمد که وَظَنُّوا أَن لَّا مَلْجَأَ مِنَ اللَّـهِ إِلَّا إِلَیْهِ (خدایا من جز تو کسی را ندارم). ثُمَّ تَابَ عَلَیْهِمْ این اتفاق که افتاد خدا توبه کرد به سوی آنها تا آنها هم بتوانند به سوی خدا توبه کنند.»
پناهیان، واعظ و سخنران مذهبی، سخنان خود را در نخستین شب قدر، این‌گونه به اتمام رساند: «خداوند تواب و رحیم است و تواب بودن مخصوص کسانی است که احساس تنهایی می‌کنند و جز خدا کسی را ندارند». إِنَّ اللَّـهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ . خداوند برای کسانی که احساس تنهایی کنند تواب است. خدایا ما جز تو کسی را نداریم
[۲] دعای ابوحمزه ثمالی
[۳] قُلْ إِن کُنتُمْ تُحِبُّونَ اللَّـهَ فَاتَّبِعُونِی یُحْبِبْکُمُ اللَّـهُ وَیَغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُمْ وَاللَّـهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ ﴿آل عمران: ٣١﴾
[۴] دعای کمیل (ای خدا ای پروردگار من جز تو که را دارم)
[۵] وَعَلَی الثَّلَاثَةِ الَّذِینَ خُلِّفُوا حَتَّیٰ إِذَا ضَاقَتْ عَلَیْهِمُ الْأَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ وَضَاقَتْعَلَیْهِمْ أَنفُسُهُمْ وَظَنُّوا أَن لَّا مَلْجَأَ مِنَ اللَّـهِ إِلَّا إِلَیْهِ ثُمَّ تَابَ عَلَیْهِمْ لِیَتُوبُوا إِنَّ اللَّـهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ ﴿التوبة: ١١٨﴾
(همچنین) آن سه نفر که (از شرکت در جنگ تبوک) تخلّف جستند، (و مسلمانان با آنان قطع رابطه نمودند)، تا آن حدّ که زمین با همه وسعتش بر آنها تنگ شد؛ (حتّی) در وجود خویش، جایی برای خود نمی‌یافتند؛ (در آن هنگام) دانستند پناهگاهی از خدا جز بسوی او نیست؛ سپس خدا رحمتش را شامل حال آنها نمود، (و به آنان توفیق داد) تا توبه کنند؛ خداوند بسیار توبه‌پذیر و مهربان است!